Apelujemy o pilne i skuteczne zajęcie się problemem smogu w Polsce. To Państwo mają możliwość proponowania zmian prawnych, które rozwiążą wieloletni problem toksycznego powietrza. Działania powinny zostać podjęte m.in. w następujących obszarach:

• dostosowania limitów zanieczyszczeń powietrza do standardów rekomendowanych przez WHO;

• systemowego uspokojenia ruchu samochodowego w newralgicznych dla mieszkańców i ruchu pieszego przestrzeniach miejskich - jego częściowa lub całkowita eliminacja powinna zostać wprowadzona w otoczeniu placówek oświatowych i opiekuńczych, tj. żłobków, przedszkoli i szkół podstawowych;

• wprowadzenia ograniczeń w imporcie najstarszych samochodów z niskimi normami emisji spalin, przy czym samochody z silnikiem diesla należy sankcjonować bardziej, niż samochody z silnikiem iskrowym;

• zwiększenie działań sprzyjających rozwojowi transportu zeroemisyjnego i aktywnego;

• wdrożenia polityki odejścia od paliw kopalnych i rozwoju odnawialnych źródeł energii do 2030 r.

Dlaczego to jest ważne:

W Polsce rocznie z powodu powikłań zdrowotnych wywołanych smogiem przedwcześnie umiera prawie 50 000 osób. Stan powietrza, którym oddychamy jest tragiczny. Wdychamy pyły zawieszone i węglowodory aromatyczne, np. benzopiren, dioksyny, furany. Te najmniejsze, o średnicy do 2,5 mikrometra są dla nas najgroźniejsze. Polska jest numerem 1 w Europie pod względem emisji benzopirenu oraz na podium pod względem emisji pyłów zawieszonych. Szkodliwe substancje mieszają się z powietrzem i wnikają do naszego układu oddechowego przez nos, gardło i płuca, a następnie rozchodzą się po całym organizmie. Pierwszym objawem zatrucia jest nieżyt górnych dróg oddechowych – katar, kaszel, później świszczący oddech, później miażdżyca naczyń krwionośnych, nadciśnienie tętnicze, udary i zawały. Tragiczny stan powietrza pogłębia obecny sezon zimowy, w którym rząd zezwolił na palenie w piecach wszystkim.

93% dzieci oddycha toksycznym powietrzem każdego dnia! Dzieci są najbardziej narażone na skutki wdychania zanieczyszczonego powietrza. Są poddawane większej ekspozycji na zanieczyszczenia ze względu na wyższy stosunek częstości oddechów do powierzchni ich ciał oraz mniej rozwinięte naturalne bariery ochronne przed wdychanymi cząstkami. Dodatkowo te naturalne bariery, takie jak nabłonek dróg oddechowych, jelit czy bariera krew-mózg rozwijają się gorzej, gdy dziecko oddycha zanieczyszczonym powietrzem. Za kluczowy mechanizm niekorzystnego wpływu zanieczyszczeń powietrza uważa się stres oksydacyjny i odpowiedź zapalną nie tylko w płucach, ale i całym organizmie. Wywołują one wtórne zmiany naczyniowe i metaboliczne w organizmie, czego konsekwencją mogą być uszkodzenia wielu narządów i układów.

Obecna sytuacja jest sprzeczna z zawartymi w Konstytucji RP przepisami o:

• prawie człowieka do ochrony zdrowia i zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom i kobietom w ciąży (art. 63);

• zapewnieniu, że władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom (art. 74).

Kampania prowadzona przez Akcję Demokrację we współpracy z Fundacją Rodzic w Mieście.